05 Haziran 2019

100 Maddede YKS Biyoloji Tekrar - TYT AYT Biyoloji Kısa Notlar

Genel tekrar için 100 pratik Biyoloji notu Sizlerle! 

1. Prolaktin (LTH) hotmonu, süt bezlerinin gelişimini sağlayarak dişilerde süt oluşumunu sağlar. Ayrıca "annelik iç güdüsü"nü de meydana getirir. 


2. Oksitosin hormonu, rahmin kasılmasını uyararak doğumun gerçekleşmesini sağlar. Süt bezlerinde oluşan sütün salgılanmasında da (iletiminde de) rol alır. 


3. Erkeklerin testislerinde bulunan seminifer tüpçüklerinde spermler üretilir. Oluşan spermlerin beslenmesinden testislerde bulunan sertoli hücreleri sorumludur. 


4. Testislerde bulunan leydig hücreleri testosteron hormonunun üretimini sağlar. 


5. Miyelin kılıfın varlığı nöronlarda (sinir hücrelerinde) impuls iletim hızını arttırır. 


6. Nöronun akson çapı arttıkça impuls iletim hızı da artar. 


7. Sinaps sayısı arttıkça impuls iletim hızı azalır. 


8. X ve Y kromozomları birbirinin homologu değildir. 


9. Bir hücredeki DNA'ların üzerinde bulunan genlerin tümüne genotip denir. Canlının sahip olduğu genlerin tamamıdır. 


10. Canlının sahip olduğu dış görünüşü meydana getiren genlerin tümüne fenotip denir. Genotip fenotipi kapsar. Fenotipin ortaya çıkmasında genler ve çevre etkilidir. 


11. Bir sinir hücresinde (nöronda) impuls (uyartı) iletim yönü dentritten aksona doğrudur. 


12. Nöronlar arasındaki bağlantı bölgelerine sinaps denir. Sinapslarda ise impuls iletimi aksondan dentrite doğru gerçekleşir. 


13. Sinir sisteminde nöronların korunma, beslenme ve desteklenmesinden sorumlu hücrelere nöroglia (glia) denir. 


14. Sinir teli ya hep ya hiç kuralına uyarken sinir demeti (kordonu) ise bu kurala uymaz. 


15. Uyku durumunda uç beyin çalışmaz.  @biyolojinotu


16. Beyincik yarım kürelerini birbirine bağlayan Pons diğer ismi ile Varolii köprüsü sadece Memelilerde bulunur. 


17. Diz kapağı refleksinde ara nöron bulunmaz. Sadece duyu ve motor nöronlar bulunur. Amaç refleksin daha hızlı gerçekleşmesini sağlamaktır. 


18. Sadece Memeliler sınıfına ait özellikler şunlardır: 

  • Yavrularını sütle besleme 
  • Kaslı diyafram taşıma 
  • Akciğerde alveol bulundurma 
  • Ter ve süt bezleri taşıma 
  • Vücutta kıl bulundurma 
  • Çekirdeksiz olgun alyuvar taşıma 
  • Ponsa sahip olma 


19. Unutma, olayları karıştırma, dikkati toplayamama gibi durumlarla kendini gösteren zihinsel bozukluğa Alzheimer (alzaymır) denir. Beyin dokusunda anormal protein birikimine bağlı olarak sinir hücrelerinin (nöronların) ölmesiyle meydana gelir. 


20. Çoğu duyu organlarının reseptörleri epitel dokudan oluşurken koku reseptörleri ise sinir hücrelerinden oluşur. 


21. Duyu organlarından gelen uyartılar Talamus'ta sınıflandırılarak uç beyne iletilirken, "koku duyusundan gelen uyartılar Talamus'a uğramadan uç beyne iletilir.


22. "Göze gelen ışığın ilk kırıldığı yer Kornea'dır." Sert tabakanın gözün ön kısmında şişkinleşip saydamlaşmasıyla Kornea oluşur. Kornea kan damarı taşımaz. 


23. Göze rengini veren İris, gözde bulunan damar tabaka tarafından oluşturulur. İrisin orta kısmında, ışığın göze girmesinin sağlayan göz bebeği bulunur. 


24. Su yosunu ile mantarın birlikte yaşamasıyla (simbiyos) oluşan birlikteliğe liken denir. Mantar, yaptığı solunum sonucunda su yosununa karbondioksit ve su sağlarken, su yosunu ise bu maddeleri fotosentezde kullanarak mantarın ihtiyacı olan oksijen ve besini üretir. Yapılan bu karşılıklı yarar faaliyetine mutualizm denir. 


25. DNA üzerinden mRNA'nın üretilmesi olayına transkripsiyon denir. mRNA, DNA'nın anlamlı ipliğine göre oluşturulur. 


26. mRNA'nın ribozomda okunup protein sentezlenmesi (üretilmesi) olayına translasyon denir. 

27. Bitkilerde bulunan: Lentisel (kovucuk), ksilem (odun boruları), sklerankima (sert doku) ve mantar doku cansız hücrelerden oluşur. 


28. Kemik dokusunun hücrelerine osteosit, ara maddesine ise osein denir. 


29. Kıkırdak doku hücrelerine kondrosit, ara maddesine ise kondrin denir. 


30. Uzun kemiklerde bulunan Epifiz plağı, kemiğin boyuna büyümesinde görev alır. 


31. Periost denilen kemik zarı, kemiği besler, onarır ve enine büyümesini sağlar. 


32. Bitkide meydana gelen tropizma (yönelim) hareketlerinde rol alan bitkisel hormon oksin'dir. 


33. Giberellin, tohumun çimlenmesini uyararak dormansiyi (uyku halini) ortadan kaldırır. 


34. Sitokinin, yaprakların yaşlanarak dökülmesini önler.  @biyolojinotu


35. Etilen, gaz halde bulunan bitkisel hormondur. Meyvelerin olgunlaşmasında görev alır. 


36. Absisik asit (ABA), stomları kapatarak bitkinin fazla su kaybetmesinin önler. Tohumun uyku halinin (dormansinin) devamını sağlar. 


37. Kemosentez olayında açığa çıkan oksijen, atmosfere verilmez. Bu oksijen, kimyasal enerji elde etmek için inorganik maddelerin oksitlenmesinde kullanılır. 


38. Kemosentezi sadece prokaryot bazı canlılar yapar. (Bazı bakteri ve arkeler) 


39. Mitokondri, kloroplast, kromoplast, lökoplast ve çekirdek çift zarlı organellerdir. Ribozom ve sentrozom ise zarsız organellerdir. 


40. Bacakta bulunan uyluk kemiği insan vücudundaki en uzun kemiktir. 


41. Kulakta yer alan çekiç, örs ve üzengi kemikleri insan vücudundaki en küçük kemiklerdir. 


42. Periost, kırmızı kemik iliği, süngerimsi kemik doku ve sert kemik doku kemik çeşitlerinde bulunan ortak yapılardır. 


43. Sarı kemik iliği sadece uzun kemiklerde bulunur. 


44. Kas, uyarıyı alır almaz kasılmaz, belli bir sürenin geçmesi gerekir. İşte bu aşamaya gizli evre denir. 


45. Hem kasılmada hem de gevşemede ATP (enerji) harcanır.  @biyolojinotu 


46. Çizgili kasların bir miktar kasılı kalması durumuna kas tonusu denir. Kas tonusu orta beyin tarafında kontrol edilir. 


47. Mantarlar (Fungiler) heterotrof beslenen canlılardır. Ototrof beslenmezler. Klorofil pigmentleri olmadığı için fotosentez yapmazlar. 


48. Konjugasyon denilen gen aktarımı olayı çoğunlukla "aynı türden" canlılar arasında gerçekleşir. 


49. Hayvanlar alemine en yakın alem Mantarlardır. 


50. Saprofit: Çürükçül: Ayrıştırıcı, üçü de aynı canlı grubunu ifade etmektedir. 


51. Alemden türe doğru gidildikçe protein benzerliği artar. 
      Canlılar arasında protein benzerliği arttıkça akrabalık derecesi de artar. 
      Aynı durum genetik benzerlik için de geçerlidir. Çünkü proteinler gene göre üretilir. 


52. Doğadaki zararlı kirleticilerin çeşitli canlılar yardımı ile zararsız veya daha az zararlı hale dönüştürülmesi olayına biyoremediasyon (biyoremidasyon) denir. Bu olayda daha çok bitki ve mikroorganizmalar kullanılarak kirletici maddelerin zararları azaltılmaya çalışılır. 


53. Süper erkek (XYY) birey oluşması için Y gonozomunun Anafaz II  evresinde ayrılmaması gerekir. 


54. İzotonik iki ortam arasında madde geçişi durur ifadesi yanlıştır. İzotonik iki ortam arasında karşılıklı madde geçişleri devam eder ancak dene bozulmaz. 


55. Mitokondri sitoplazmadaki glikozu doğrudan azaltmaz. Glikoz önce sitoplazmada "glikoliz olayı" ile pirüvata kadar parçalanır. Daha sonra pirüvat halinde mitokondriye giriş yapar. 


56. Fotosentetik bakterilerde kloroplast değil, klorofil bulunur. 


57. Amino asitler, solunuma alınmadan önce deaminasyon denilen olayla amino grupları (NH2) uzaklaştırılır ve sonucunda amonyak (NH3) oluşur. 


58. Bütün organik maddeler ATP elde etmede kullanılmaz. Vitaminler organik madde olmasına rağmen ATP üretiminde kullanılmazlar. 


59. Hem kloroplast hem de mitokondride ETS bulunur. İkisinde de ATP üretimi olur. 


60. ETS (Elektron Taşıma Sistemi), kloroplastta tilakoit zarlar (Grana) üzerinde bulunurken, mitokondride ise kıvrımlı iç zar olan krista üzerinde bulunur.  @biyolojinotu


61. Oksijen ve karbondioksit gibi apolar hidrofobik moleküller, hücre zarının çift sıra fosfolipit tabakasından basit difüzyonla geçiş yapar. Difüzyonda ATP harcanılmadığı için bu gazların hücreye giriş çıkışında da ATP tüketilmez. 



62. Fok balığı, Yunus balığı bu canlılar balık değil, Memelidir. 


63. Mürekkep balığı, balık değil, Yumuşakça'dır. 


64. Cıvık mantarlar, Mantarlar aleminde değil, Protista aleminde yer alırlar. Yani mantar değiller. 


65. Karaciğer tarafından üretilip safra kesesinde depolanan safra sıvısı, yağların mekanik (fiziksel) sindirimini gerçekleştirir. Bu sıvıda enzim bulunmaz. Bundan dolayı safra sıvısı kimyasal sindirim yapamaz. 


66. Kanda nişasta, glikojen ve sindirim enzimleri gibi organik polimer maddeler bulunmaz. 


67. Mide öz suyunda Gastrin hormonu bulunmaz. Hormonlar kan ile taşınır. 


68. Kalın bağırsakta villus denilen kıvrımlar bulunmaz. Ayrıca kalın bağırsakta kimyasal sindirim de olmaz. Kimyasal sindirim ince bağırsakta son bulur. 


69. Fotosentez reaksiyonlarında su kullanımı ve oksijen üretimi ortak değildir. Bazı canlılar hidrojen kaynağı olarak su yerine hidrojen sülfür (H2S) veya moleküler hidrojen (H2) kullanabilir. 


70. Amino asitler amfoter moleküllerdir. Yani asit karşısında baz, baz karşısında ise asit özellik gösterirler. 


71. Amino asitlerin birbirinden farklı olmasını, yapılarında bulunan Radikal grup sağlar. 


72. İnsanın kalın bağırsağında yaşayan bazı bakteriler K ve B vitamini üretirler. Bu bakteriler bizimle mutualist (karşılıklı fayda esasına dayalı) olarak yaşarlar. Aşırı ve gereksiz antibiyotik (bakteri öldürücü ilaç) kullanımı bu bakterilere zarar verebilir ve bireyde B ve K vitaminlerinin eksikliği görülebilir. 


73. Kontrollü deneylerde ortam şartlarından sadece bir tanesi değiştirilir. Diğer şartlar kısmen sabit tutulur. 


74. Hipotez, probleme sunulan geçici çözümdür.  @biyolojinotu


75. Kontrollü deneyler hipotezi desteklemezse, bu hipotezler terk edilerek yeni hipotezler kurulur. 


76. Eritropoietin hormonu, böbrek ve karaciğer tarafından üretilir. Bu hormon kırmızı kemik iliğini uyararak alyuvar (eritrosit) üretimini sağlar. Yetişkin bir insanda kan hücreleri bölünmez. 


77. Mitoz sonucu oluşan hücre sayısını bulmak için 2 üzeri n kullanılır. Buradaki n hücrenin bölünme sayısıdır. 


78. Kromozomda iğ ipliklerinin bağlandığı proteinlere kinetokor denir. 


79. Bütün bitkiler fotosentez yapmaz. Örneğin, Canavar otu ve Cin saçı (küsküt otu) gibi tam parazit bitkiler klorofil pigmenti taşımayıp fotosentez yapmazlar. 


80. Hücre çeperi taşıyan canlı grupları şunlardır: Bakteriler, Arkeler, Bitkiler, Algler ve Mantarlardır. (Baş harflere dikkat BABAM şifresi çıkıyor.) 


81. Yağların kimyasal sindirimini Pankreastan salgılanan Lipaz isimli enzim yapar. 


82. Enzimler reaksiyonu başlatmaz, başlamış reaksiyonu hızlandırırlar. 


83. Enzimler hem hücre içi hem de hücre dışında çalışabilir ancak hücre içinde üretilirler. 


84. Enzimin etki ettiği maddeye substrat denir ve enzimler substratına özgüdür. 


85. Genellikle %15'in altında su bulunduran ortamlarda enzimler çalışmaz. 


86. Birleşik enzimin protein kısmına "apoenzim", yardımcı kısmına ise kofaktör denir. Yardımcı kısım vitaminden (organik) oluşuyorsa özel olarak "koenzim" adını alır. 


87. Mayoz bölünme, sadece 2n (diploit) kromozomlu hücrelerde gerçekleşir. 


88. Glikoz, fruktoz ve galaktoz 6 karbonlu şekerler olup heksoz olarak isimlendirilir. Heksozların kapalı formülleri aynı olup (CnH2nOn) açık formülleri farklıdır. Bu özelliklerinden dolayı heksozlar birbirinin izomeridir. 


89. Yağlar, karbonhidrat ve proteinlere göre daha fazla hidrojen taşır. Bu özelliklerinden dolayı hafif olup, oksijenli solunumda kullanılmaları sonucu daha fazla ATP ve metabolik su oluştururlar. 


90. Ökaryot bir hücrede Ribozom alt birimleri çekirdekte çekirdekçiğin yardımı ile üretilir. 


91. Yemek yedikten 12 saat sonra, oda sıcaklığında, sağlıklı bir canlının dinlenme halinde iken, hayatsal faaliyetleri gerçekleştirmek için, gerekli minimum enerjiyi harcadığı duruma bazal metabolizma denir. 


92. Kıl ve tüy birbirinden farklı terimlerdir. Kıl Memelilerde, tüy ise Kuşlarda bulunur. 


93. Genler arası mesafe arttıkça Krossing over'in görülme olasılığı da artar. 


94. Bir hücrede en fazla miktarda bulunan organik madde proteinlerdir. 


95. Enzimlerin görev aldığı bir tepkimenin sonunda ortamda protein molekülüne rastlanır. Çünkü enzimler protein yapılı olup tepkimelerden değişmeden çıkarlar. 


96. Dehidrasyonda ATP kullanılırken hidrolizde ise ATP kullanılmaz. Hidroliz denilen kimyasal sindirimde vücut ısısı yani ısı enerjisi kullanılır. 


97. DNA'da bulunan Timin, Adenin, Guanin ve Sitozin nükleotitleri Deoksiriboz şekerini içerdiklerinden, RNA'da bulunan ve Riboz şekerini içeren Urasil, Adenin, Guanin ve Sitozin nükleotitlerinden farklıdırlar. İşte bu yüzden bir hücrede toplam 8 çeşit nükleotit bulunur


98. Anabolizma: özümleme: yapım: asimilasyon: sentez kelimeleri aynı anlama gelir. 


99. Katabolizma: yadımlama: yıkım: disimilasyon: analiz kelimleri aynı anlamı taşır. 


100. Karaciğerde bulunan glikojen, glikozlara parçalanarak kana verilir ancak kaslardaki glikojen glikozlara parçalandıktan sonra fosfatlandığı için kana verilmez.  @biyolojinotu


İlk yazdığım 
Net Arttıran 100 YKS Biyoloji Notu - TYT AYT Biyoloji Kısa Bilgiler yazımı okumak için tıklayınız.

En son yazdığım Bilinmesi Gereken TYT AYT Biyoloji Kısa Ders Notları yazıma ulaşmak için tıklayınız. 

5 yorum:

  1. Yine çok iyi bir özet olmuş emeğinize sağlık. Biyoloji sonra hafta da nasıl tekrar yapılıp çalışılmalı hocam bu konu da da beni aydinlatirsanız çok sevinirim.İyi çalışmalar...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim, son haftalarda genel tekrarlar yapmak fayda sağlayacaktır. Başarılar!

      Sil
    2. hocam bu 200 notunuzu çalıssak sadece yeterli olur mu konu için

      Sil
  2. Çok güzel hazırlamışsınız allah razı olsun

    YanıtlaSil